Türkiye kara operasyonunda ısrar ederken asıl tehlike ne?
PeyamaKurd - Geride bıraktığımız ay İstanbul'da yaşanan patlamadan Suriye’deki Kürt güçlerini sorumlu tutan Ankara'nın, Suriye ve Irak’taki Kürt savaşçıları, hava saldırıları ile vurdu.
Haftalarca süren hava saldırılarının ardından, Kürt güçleri ve uluslararası aktörler, Ankara'nın kara harekâtı tehditlerinin ciddi olup olmadığını ölçmeye çalışıyor.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, patlama sonrası saldırıların devam edeceğini ve yeni bir kara harekâtının olacağı yönünde açıklamalar yaptı. Türkiye, saldırıdan PKK ve Demokratik Suriye Güçlerini (DSG) sorumlu tuttu. Ancak her ikisi de bu suçlamaları reddetti.
Durum böyleyken ABD ve Rusya tarafından kara operasyonunun yapılmaması konusundan uyarılar geldi. Hatta İran dahi karşı çıktı. Son olarak Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergei Vershinin, Suriye'deki durumu ele almak üzere bu hafta Türkiye'ye uçtu.
Suriye’de aktif olarak bulunan yabancı güçler ve grupların bölgede neler kazanıp neler kaybedeceğine hep birlikte göz atalım:
Türkiye ne istiyor?
Türkiye, Suriye sınırındaki Kürt güçlerini bir tehdit olarak görüyor ve 2016'dan bu yana üç büyük askeri saldırı başlattı.
Erdoğan, Türkiye'deki 3,6 milyon Suriyeli mültecinin çoğunu Kuzey Suriye'ye yerleştirmeyi planlıyor ve orada konutlar inşa edilmeye başlandı. Plan, Türkiye'de artan mülteci problemine çözüm olarak görülüyor. Ama Kürt olmayan Suriyeli mültecileri söz konusu bölgeye yerleştirmek demek, Kürtlerin çoğunlukta olduğu bölgeleri tahrip edecektir.
Ayrıca bu hamle haziran yapılacak seçimler öncesinde Erdoğan'ın desteğini artırabilir. Bu yılın başlarında planlanan bir Türk harekâtı, ABD ve Rusya'nın itirazları ile durdurulmuştu.
Kürtlerin tepkisi ve çağrısı!
Kürt güçler, ABD ve Rusya'ya, Türkiye'nin tehditlerini yerine getirmemesi ve onları engellemeleri için baskı yapıyor. Ayrıca Kürtler, İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya katılma onayı karşılığında Batı'nın bu defa Ankara'yı yatıştırmak için kenara çekileceğinden endişe ediyorlar.
ABD’nin müttefiki olan ve terör örgütü IŞİD milislerinin aile üyelerini koruyan Kürt güçler, Türkiye'nin saldırı yapması durumunda, milislerin kontrolden çıkacağını belirtiyor.
Geçtiğimiz hafta Suriye Demokratik Güçleri (SDG) yetkilileri, Türkiye’nin hava saldırıları nedeniyle IŞİD’e karşı ortak devriyeleri durdurduklarını açıkladılar ama devriyeler yeniden başladı.
Suriye'deki milis grupların rolü?
Türkiye destekli Suriyeli muhalif grupların on binlerce katılımcıdan oluşan bir koalisyonu olan Suriye Milli Ordusu (SMO), olası bir kara harekâtında piyade görevi görecek.
Önceki saldırılarda SMO, Kürtlere karşı zulüm yapmak ve on binlerce kişiyi yurdundan etmesi ile biliniyor. SMO’lu bir yetkili, Türklerin kendilerine yeni bir saldırı planı hakkında konuşmamaları emri verdiğini söyledi.
Suriye rejiminin tutumu?
Suriye rejimi geçmişteki Türk saldırılarına karşı çıktı. Ama rejim aynı zamanda SDG'yi ayrılıkçı bir güç olarak görüyor.
Şam ve Ankara, 11 yıllık gerilimin ardından son zamanlarda ilişkileri geliştirmek için harekete geçmiş durumda. Suriye, son Türk saldırısında, askerlerinin öldürülmesi konusunda sessiz kaldı.
ABD devreye girecek mi?
ABD, SDG'ye verdiği güçlü desteğin Türkiye'yi çileden çıkardığı Kuzey Suriye'de askeri varlığını sürdürüyor.
ABD ilk başta Türk hava saldırıları hakkında fazla konuşmadı. Ancak saldırılar ABD güçlerinin konuşlu olduğu yakın yerlere denk gelince daha güçlü ses çıkarmaya başladılar.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, ülkesinin yeni bir saldırıya "güçlü bir şekilde karşı çıktığını" belirtti.
Üst düzey bir ABD'li yetkili, Kürtlerin bir güvencesi olup olmadığı sorusuna, ABD'nin bölgedeki politikasında herhangi bir değişiklik olmadığı yanıtını verdi.
Rusya bir anlaşmaya aracılık edecek mi?
Rusya, Suriye rejiminin en yakın müttefiki. Suriye savaşına müdahil olması gidişatın Esad lehine dönmesine yardımcı oldu.
Türkiye ve Rusya çatışmada rakip tarafları desteklese de Suriye'nin kuzeyinde yakın bir koordinasyon içindeler.
Son aylarda Rusya, Şam ile Ankara arasında bir uzlaşma sağlanması için baskı yapıyor. Bu bağlamda Moskova, Türkiye'nin askeri harekatıyla ilgili endişelerini dile getirdi ve bir anlaşmaya aracılık etmeye çalıştı.
Suriye'deki Rus kuvvetlerinin komutanı Korgeneral Alexander Çayko geçtiğimiz günlerde SDG Genel Komutanı Mazlum Abdi'ye, olası bir Türk saldırısını önlemek için Suriye hükümet güçlerinin Türkiye sınırı boyunca konuşlanmasını teklif etti.
İran'ın çıkarları?
Esad rejiminin önemli bir müttefiki olan İran, Türkiye'nin sene başındaki kara saldırısı planlarına şiddetle karşı çıkmıştı. Ancak olası yeni bir saldırı hakkında kamuoyuna pek açıklama yapmadı.
Tahran şu an protestolar ile mücadele ediyor. İran, Kürt kadın Mahsa Amini'nin ahlak polisi tarafından katledilmesi sonrası, sürekli protestolara ve güvenlik güçlerinin ölümcül baskılarına tanık oluyor.
İran, ülkedeki huzursuzluk konusunda Irak'taki Kürt grupları suçladı ve onlara saldırılar düzenledi. İran, Kürt bölgelerindeki huzursuzluğun devam etmesi durumunda, Türkiye'ye Suriye konusunda daha geniş bir destek sağlayabilir.
Bassem Mroue ve Suzan Fraser | The Times of Israel
Çeviri-Düzenleme | PeyamaKurd
Bu kategoride yazarlar tarafından ifade edilen görüşler, kendilerine aittir ve PeyamaKurd’un bakış açısını yansıtmayabilir.
