PeyamaKurd – Kürdistan Bölgesel Yönetimi (KBY) yargı makamları, Irak Federal Yüksek Mahkemesinin Bağdat'ın petrol ve doğal gaz endüstrisini kontrol etmesi kararına karşı çıkıyor.

Abu Dabi merkezli İngilizce yayın yapan günlük gazete The National, Kürdistan Bölgesi ve Bağdat merkezi hükümet arasında yaşanan enerji problemini ele alan bir yazı kaleme aldı.

Yazıda, “Doğal kaynakları kullanmak konusu, Saddam rejiminin devrilmesinden bu yana Kürtler ile Arap merkezi hükümeti arasında öne çıkan birçok problemden sadece bir tanesi” yorumunda bulunuluyor.

“Kürtler anayasaya uygun diyor, Bağdat kabul etmiyor”

O zamandan günümüze Kürt yetkililer, yabancı şirketler ve ülkelerle birçok petrol ve gaz anlaşması imzaladı. Ancak Bağdat, bu anlaşmaları onaylamadığı için yasa dışı olduğunu iddia etti.

Kürtler ise anayasanın, Petrol Bakanlığı'na gitmeden anlaşma yapmalarına izin verdiğini savunuyorlar.

Geçtiğimiz şubat ayında Irak Federal Yüksek Mahkemesi, Kürt bölgesinin petrol ve gaz endüstrisini düzenleyen yasasının anayasaya aykırı olduğunu belirten bir karar yayınlayarak bu acı anlaşmazlığı yeni bir boyuta taşıdı. Mahkeme bölgenin tüm bu endüstrinin faaliyetlerini Bağdat'a devretmesini talep etti.

Ancak Kürdistan Yargı Konseyi, "Kürdistan Bölgesel Hükümeti'nin petrol ve gaz operasyonlarıyla ilgili eylemleri, 2005 Irak anayasasına uygundur" açıklamasını yaptı.

Kürdistan bölgesi parlamentosu tarafından 2007’de çıkarılan petrol ve gaz yasasının hükümleri, Irak anayasasının hükümlerini ihlal etmemektedir” denildi.

Anayasa'nın 112. maddesinin sadece anayasanın yazıldığı dönemde faaliyet gösteren alanlardan bahsettiğini ifade ediliyor.

Ancak o tarihten sonra ticari üretime başlayan sahaların bu madde kapsamına girmediğini ifade edilerek, şu anda Kürt bölgesinde faaliyet gösteren tüm petrol ve gaz sahalarının Ağustos 2005'ten sonra ticari üretime başladığını belirtiyor.

“Mahkeme kararı sonrası adımlar atıldı ama sonuç alınamadı”

Mahkeme kararının ardından Irak Petrol Bakanlığı kararın uygulanması için adımlar atmaya başladı ancak sonuç alınamadı.

Erbil kanadı, kararı uygulamak için oluşturduğu komiteye bir temsilci göndermesini istedi. Ayrıca Bağdat, KBY için Doğal Kaynaklar Bakanlığı'nın yerine bir devlete ait bölgesel petrol şirketi önerdi. KBY ise reddetti ve bunun yerine siyasi müzakereler çağrısında bulundu.

Geçen ay, Petrol Bakanlığı kararı uygulamak için yasal işlem başlatıldı. Bir bakanlık yetkilisi The National'a verdiği demeçte Bağdat’ın, önce Kürdistan Bölgesinde çalışan petrol şirketleriyle sözleşmeleri hakkında temasa geçtiğini yerel ve uluslararası mahkemelerde davalar açtığını ifade etti.

“Kürt menşeli şirketlere mahkeme mektubu gönderildi”

Ancak Irak Petrol Raporu web sitesinde, Kürt menşeli birkaç petrol şirketi yetkililerinin geçtiğimiz pazar günü Bağdat Ticaret Mahkemesi'ne gitmeleri gerektiği ifade edilen bir mektup aldıkları yazıyordu.

Mektubu alan bir yetkili internet sitesine verdiği demeçte, "Bu son salvoya nasıl yanıt vereceğimiz konusunda kafa yoruyoruz ve önleyebilirsek yakın dövüşten çıkmak istiyoruz" dedi.

Anayasanın bu sektörü yöneten maddelerini netleştirmeyi amaçlayan federal bir petrol ve gaz yasası, uzlaşma sağlanamaması nedeniyle Irak parlamentosunda asla kabul edilmedi.

Bağımsız Kürt ihracat hakları üzerindeki açmaz, yıllar boyunca yapılan bazı kısa ömürlü anlaşmalara rağmen hiçbir zaman çözülmedi. Bugün de öyle devam ediyor.