PeyamaKurd - İsviçre Uluslararası Federal Enstitüsü, Irak Federal Yüksek Mahkemesi'ne Kürt petrolüne ilişkin akademik bir sertifika yazdı.

Federal anayasaların hazırlanması ve hukuki danışmanlık sağlanması için dünyanın en büyük ve en prestijli araştırma ve danışmanlık merkezi olan Enstitü, başkanları Profesör Eva Maria Besler gözetiminde, çok sayıda uluslararası uzmanın katılımıyla Kürt petrolünün Bağdat'a devredilmesi konusuna dair Irak Federal Yüksek Mahkemesi'ne akademik bir sertifika yazdı.

Irak anayasası federal biçimde davranmıyor

PeyamaKurd'un derleyip çevirdiği raporda, Irak'ın anayasayı çeşitli anayasal maddelere ve uluslararası standartlara göre federal saymadığı ifade ediliyor. 

Örneğin, tek bir bölge ve bir merkezi hükümete sahip olan Irak'tan farklı olarak, federal ülkeler birkaç bölgeden oluşuyor. Amerika Birleşik Devletleri 50 federal eyaletten, Almanya ise16 federal eyaletten.

Kürdistan Bölgesi ve Bağdat üçüncü tarafları arabuluculuk yapmaya çağırıyor.

Federalizm, Irak devletinin yaptığı gibi güçlerin merkezileştirilmesi değil, tüm güçlerin eşit derecede pay edilmesi anlamına gelir. Irak anayasasının 48 ve 65. maddeleri, bölgeler ve federal hükümet arasındaki anlaşmazlıkları çözmek için bir federal konsey kurulmasını öngörmektedir.

Bu konseyde her bölge ve ilin kendi temsilcileri olmalıdır.  Örneğin ABD’de, her eyaletin senatoda iki üyesi bulunur. Federalizm, eşit pay edilme ve koordinasyon anlamına gelir.

Söz konusu rapor ayrıca, bölgeler ve merkezi hükümet arasındaki anlaşmazlıklar durumunda geçerli olan birkaç anayasa maddesine de atıfta bulunuyor.

“KBY, 2007’de yasayı çıkardı”

Kürdistan Bölgesel Yönetimi (KBY) 2007 yılında Petrol ve Gaz Yasası'nı çıkardı ve petrolünü alıp satmaya başladı, bu nedenle KBY, Bağdat'tan daha fazla ilerleme kaydetti.

Madde 111, 112, 113, petrol ve doğal kaynakların tüm Iraklıların mülkiyetinde olduğunu ve merkezi hükümetin petrol ve doğal kaynakların çıkarılmasını ve satışını bölgesel hükümetlerle koordineli olarak yönetmesi gerektiğini belirtiyor.

Gerekli öneriler

Sonuç olarak raporda, zamanlaması ve diğer bazı maddelere atıfta bulunması nedeniyle kararı siyasi, hukuka ve anayasaya aykırı bulunarak şu önerilere yer veriliyor:

- Bölge ve illerin çıkarlarını dikkate alarak, ihtilaf durumunda belirleyici kararlar alacak Federal Meclisin (Ulusal Meclis) kurulmasının hızlandırılması.

- KBY ve merkezi hükümet, arabuluculuk için Avrupa Birliği (AB) veya tarafsız İsviçre devleti gibi üçüncü bir taraftan objektiflik talep etmelidir.

- Irak Petrol ve Gaz Yasası'nın yürürlüğe girmesi hızlanmalıdır.

- Karar almanın merkezileşmesini önlemek için Millet Meclisi, Merkez Bankası ve Genelkurmay Başkanlığı gibi bazı kurumların Kürdistan Bölgesi'ne devredilmesi için çalışılmalıdır.